Özel Haber / Murat ASLAN Uzmanlar, diyet programlarında proteinli besin alımına dikkat edilmesinin altını çiziyor. Bu besinler vücudumuzdaki mutluluk hormonu denilen seratoninin yapımı için gerekiyor.
“Protein” kelimesi, Yunanca’da “birincil öneme sahip” anlamını taşıyan π (prota) sözcüğünden gelmektedir. Adından da anlaşılacağı gibi bu besinler vücudumuzda büyük bir önem taşırlar. Bedenimizde birçok önemli kısım, proteinlerden meydana gelir. Bunun yanı sıra; enzim, hormon, hücresel olaylarda görevli minik moleküllerin oluşmasında da aktiftirler.
İnsan vücudu, pek çok aminoasiti içinde sentezleyebilmektedir. Sentezleme olanağı olmadığı durumlarda, bunları takviye yolla alması gerekir. Elzem aminoasit denilen bu aminoasitler dışarıdan alınmadığı takdirde proteinler sentezlenemez. Elzem aminoasitlere triptofanı verilebilmektedir. Triptofan aminoasidi, bedenimizde mutluluk hormonu denilen seratoninin yapımında gereklidir. Söz konusu sebeplerden ötürü, diyet programında proteinli gıdaları almak oldukça önemlidir. İyi protein kaynağı içeren besinlere; süt, yoğurt, et, tavuk, balık ve kurubaklagiller örnek gösterilebilir.
“Kullanım oranına dikkat edilmeli”
Bir gün içerisinde alınması zorunlu protein miktarı kilogram başına 0.8 gramdır. Bu durum bireyin sahip olduğu bazı faktörlere göre değişim gösterebilir. Misal olarak; 50 kg. orta aktivitedeki bireyin ortalama 40 gram protein alımı gerekir. Dışarıdan alınacak protein miktarıyla, protein kaynağı miktarı karıştırılmamalıdır. 1 kâse yoğurt ortalama 150 gramdır. Fakat içerisinde 6 gram protein vardır.
“Tüketim gün içinde iyi şekilde dağıtılmalı”
Proteinin rahat sindirilmesi, aktif değerlendirilmesi ve elzem aminoasitlerin gereken ölçüde alınması bakımından, kaliteli protein bulunan kaynaklardan yeterli miktarda alınmalıdır. Bu sebeple, gün boyu ana öğünlerden birinde et, tavuk, balık çeşitlerinden biri olmalıdır. Kalan öğünlerde ise peynir, süt, yoğurt, yumurta türü besinlere yer verilmelidir.
Kurubaklagiller dışında hayvansal kaynaklı proteinlerin posa içerikleri düşük miktardadır. Aşırı fazla ve tekdüze protein tüketimi, başta kolon kanseri olmak üzere bazı kanserlerin oluşum riskini arttırmaktadır. Gereken posayı almayan kişilerde bağırsak sağlığı olumsuz etkilenir ve kabızlık oluşur. Bu sebeple mutlaka; sebze, salata, meyve, tam tahıllı gıdalar tüketilmeli ve posa alımı arttırılmalıdır.
“Pişirme şekli önemli”
Proteinli besinlerin tüketiminde pişirme şekli çok önemlidir. Dikkat edilmemesi, sağlığı tehlikeye sokabilir. Özellikle et ürünlerinin pişirme adımlarına özen gösterilmelidir.