Çin'de aniden ortaya çıkan Kovid-19 virüsünün küresel salgına dönüşmesinden sonra Türkiye'de ilk vaka, 11 Mart 2020 yılında görüldü. Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü 11 Mart 2020 yılı aynı zamanda Kovid-19'un Dünya Sağlık Örgütü tarafından "küresel salgın" ilan edildiği gün oldu.
Türkiye'de Kovid-19 kaynaklı ilk ölüm ise 17 Mart 2020 yılında yaşandı.
Salgınla geçen 2 yıl sürede dünyadaki birçok ülke gibi Türkiye'de virüsün yayılmasını önleyebilmek için uçuşların durdurulması, sokağa çıkma yasağı, uzaktan eğitime geçilmesi, kafe ve restoran gibi yerlerin geçici süreyle kapatılması, kamuya açık etkinliklerin iptal edilmesi gibi çeşitli önlemler devreye girdi.
Salgın günlük hayat alışkanlıklarını değiştirdi. Bu süreçte kapalı ve açık alanların tamamında maske takmak, AVM'ler ile kurum ve kuruluşlara girişte HES kodu göstermek ve ateş ölçümü yaptırmak zorunlu hale geldi. Yurt dışına seyahat edecekler ya da hastalık belirtisi olanlar için PCR testi uygulaması başlatıldı.
Türkiye ilk kapanmayı Nisan 2020 yılında yaşadı
Türkiye'de ilk sokağa çıkma yasağı 10-12 Nisan 2020 yılında 30 büyükşehir ile akciğer rahatsızlıklarının sık görüldüğü Zonguldak'ta uygulandı.
Ülke çapında sokağa çıkma yasağı, 2020 yılı ve 2021 yılında vaka sayılarının zirve yaptığı dönemlerde tekrarlandı.
2 Mart 2021 yılında "kontrollü normalleşme" süreci başlatılan Türkiye'de illerdeki risk durumlarına göre sokağa çıkma yasakları, yeme-içme yerlerinin hangi şartlarda hizmet verebileceği ve hangi kademelerdeki öğrencilerin hangi şartlarda yüz yüze eğitime başlayacağı belirlendi.
Salgın süresince en çok vefatın yaşandığı gün, 394 kişinin yaşamını yitirdi 30 Nisan 2021 yılı oldu. Vaka sayılarındaki bu artış üzerine Kovid-19 tedbirleri kapsamında 29 Nisan ile 17 Mayıs 2021 tarihler arasında kesintisiz sokağa çıkma yasağını içeren "tam kapanma" dönemine geçildi.
Türkiye, 1 Temmuz 2021 yılından itibaren normal hayata dönüşü sağlayacak yeni döneme geçti. Bu çerçevede belli saat ve günlerde uygulanan sokağa çıkma yasağı kaldırıldı, kafe ve restoranlar yeniden hizmet vermeye başladı.
Uzaktan eğitim sürecinden sonra öğrenciler, 6 Eylül 2021 yılında tüm kademelerde haftada 5 gün ve yüz yüze eğitime geri döndü.
Devlet, Kovid-19 salgınının olumsuz etkilerini en aza indirmek için bu süreçlerde esnaf ve sanatkarlar ile dezavantajlı vatandaşlara yönelik birçok sosyal destek programını devreye aldı.
Aşılama salgına karşı en güçlü silah oldu
Tüm bu süreçte en önemli gelişme, 2021 yılında Kovid-19'la mücadelede aşıların devreye girmesi oldu. Türkiye'de 14 Ocak 2021 yılında sağlık çalışanlarıyla başlayarak 65 yaş üzeri devam eden aşılama programına hızla yeni yaş ve meslek grupları eklendi. 2 Nisan tarihinden itibaren BioNTech aşılarının da uygulanmasına başlandı.
25 Haziran 2021 yılı itibarıyla 18 yaş ve üzerindekiler, randevularını alarak Kovid-19 aşılarını olmaya başladı.
Şimdiye kadar 18 yaş ve üzeri nüfusta 147 milyon doz aşı yapıldı.
Yerli aşı TURKOVAC devrede
Türkiye, salgınla mücadelede Kovid-19 aşısı üreten 9 ülkeden biri oldu. TÜSEB ve Erciyes Üniversitesince geliştirilen inaktif Kovid-19 aşısı TURKOVAC, 22 Aralık 2021 yılında acil kullanım onayını aldı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Şanlıurfa'daki aşı üretim tesisinden yapılan programda TURKOVAC'ın seri üretimine başlandığını bildirdi.
TURKOVAC'ın ülke genelindeki şehir hastanelerinde uygulanması ise 30 Aralık 2021 yılında başladı. 81 ildeki şehir hastanelerinin yanı sıra eğitim ve araştırma hastaneleri de 8 Şubat tarihi itibarıyla sürece dahil oldu.
Amerika ve Avrupa'daki bazı ülkelerde Kovid-19 hastalarının tedavisinde kullanılan Molnupiravir ilacı, şubat ayında Türkiye'de tedavi rehberine alındı.
Vaka sayıları giderek hızla azaldı
Aşılamanın da olumlu etkisiyle birlikte 2022 yılı Kovid-19'un küresel bir tehdit olmaktan çıkmaya başladığı, tedbirlerin peyderpey kaldırıldığı yeni bir sürece adım atıldı.
Şubat ayının ilk haftasında zirve noktasına ulaşan vaka sayıları, bu tarihten itibaren tekrar azalmaya başladı. Salgının başından beri en yüksek günlük vaka sayısı 111 bin 157 ile 4 Şubat tarihinde görüldü.
Aynı ay içinde günlük vaka sayısı 49 bin 792'ye, mart ayında ise 11 bin 194'e kadar indi.
Nisan ayının ilk gününde 13 bin 367 Kovid-19 vakası ve 45 vefat görülürken, bu sayı ay içinde kademeli olarak azaldı. 25 Nisan 2022 yılında vaka sayısı 2 bin 604, vefat sayısı ise 15 oldu.
Maske kullanım zorunluluğu artık bitti
Türkiye'de 2020 yılında salgınla birlikte zorunlu hale getirilen maske takma zorunluluğu, 2 Mart 2022 tarihinden itibaren açık havada kaldırıldı, kapalı ortamlarda havalandırma ve mesafe kuralına göre uygulanmaya başladı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bu tarihte Koronavirüs Bilim Kurulu'ndan sonra yaptığı açıklamada ayrıca, kurum ve kuruluşlara girişteki HES kodu uygulamasına, hastalık belirtisi olmayanlardan PCR testi istenmesine ve okullarda iki vakanın görüldüğü sınıfların kapatılmasına da son verildiğini duyurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyeleriyle birlikte yaptığı açıklamada, kapalı mekanlardaki maske kullanma zorunluluğunun tümüyle kaldırıldığını söyledi.
Maske kullanımı, vaka sayısı 1000'in altına inene kadar, sadece toplu ulaşım araçları ile sağlık kuruluşlarında devam edecek.
