Dünyada Kovid-19 salgınıyla birlikte önemi daha iyi anlaşılan tarımda sürdürülebilir büyüme için üreticilere ülke koşullarına uyumlu, yüksek kalite ve verim sağlayan yerli tohum, fide çeşitleri dağıtılıyor.
Çiftçileri destekleyen bu projede daha önce tarımla uğraşmamış kentli bayanlara yönelik fide dağıtımı yapıldı. Onların ve evlerinde beraber fide büyüttükleri çocuklarının tarımla tanışması sağlandı.
İzmir'de bu sene 1 milyon 400 bin fide ve 83 ton ekmeklik buğday tohumu dağıtılacak.
Yerli çeşitler yüksek kalite ve verim sağlıyor
İzmir Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Özen, Tarım ve Orman Bakanlığı, salgınla birlikte tüm dünyada önemi daha çok artan tarımın sağlıklı bir şekilde büyümesi için çalıştığını söyledi.
Üretimde kaliteli ve bölgeye uyumlu tohumun büyük önem taşıdığına dikkati çeken Mustafa Özen, kamuoyundaki "tohumda dışa bağımlıyız" algısının doğru olmadığını belirtti.
Türkiye'nin 20-25 yıl önce İsrail ve çeşitli Avrupa ülkelerinden her türlü tohumu ithal eden bir ülke olduğunu, bugün ise tablonun değiştiğini söyleyen Mustafa Özen, "25 yıl önce tohum ithal etmiş olduğumuz bütün ülkelere şu an tohum ihraç eden bir ülkeyiz.
Sebzelerde yüzde 80 oranında bir yerli tohum kullanım oranımız var. Buğdaygillerde, baklagillerde yüzde 60'ın üzerinde yerli tohum kullanım oranımız var. Sadece yeşillik denilen ürünlerde az miktarda yerli tohum üretimiz var, o da arz talep ile alakalı bir husus."
Yerli ve milli çeşitlerin uzun yıllar süren çalışmalarla geliştirildiğini dile getiren Mustafa Özen, bunları da bölgeye adapte olmuş, yüksek verim ve kalite sağlayacak şekilde geliştirildiğini söyledi.
Geçen yıl 1 milyon 770 bin domates, biber, hıyar ve patlıcan fidesi ile 440 kilogram bamya ve kavun tohumu dağıttıklarını anlatan Mustafa Özen, kırsaldaki üreticilerin desteklenmesinin yanı sıra 20 bin şehirli bayanı tarımla tanıştırdıklarını söyledi.
Mustafa Özen, tarımın geçmişten beri var olduğu bir ülkede çocukların tarımı öğrenmesine büyük önem verdiklerinin altını çizerek, bayanlarla birlikte balkonda, bahçede fide yetiştiren çocuklarının da tarımla buluştuğunu, bunun tarımın sağlıklı bir şekilde büyüyerek devam edebilmesi açısından kıymet taşıdığını dile getirdi.
Bu yıl da yerli ve milli çeşitlerin yaygınlaştırılması için çalışacaklarını söyleyen Mustafa Özen, şunları söyledi:
"Bitkisel üretimin devamlılığı yerli milli çeşitlerimizin yaygınlaştırılması noktasında 3 proje gerçekleştirdik. 3 projemizin de ana finansmanını Bakanlığımız sağlıyor.
Üçünde de ana paydaşımız Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Bu sene 300 bin fideyi ücretsiz şekilde balkonda, taraçada, bahçede üreticilerimizle, kentli bayanlarımızla buluşturacağız.
Arkasından 1 milyon 100 bin adet yerli ve mili çeşitlerden oluşan sebze fidelerimizi kırsaldaki üreticilerimize dağıtacağız. Yerli ve milli çeşitler Efe, Meltem ve Kayra adlı üç çeşitten oluşan 83 ton bir buğdayın yaygınlaştırılmasını yapacağız. 4 bin dönümlük alanda 83 ton ekmeklik buğdayın yetiştirilmesini hedefliyoruz, bunun dağıtımını gerçekleştireceğiz."
Genetiği ile oynanmamış tohumlar ve fideciklerdir
Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Ali Peksüslü de enstitünün birinci amacının tüm Türkiye'deki tohumlu bitkilerin tohumlarını toplamak ve gelecek nesillere aktarmak olduğunu söyledi.
60 yıldır ülkedeki tohumları topladıklarını ayrıca çeşit geliştirme çalışmaları yaptıkları, "Bir çeşidin çiftçiye gelinceye kadar geçen süreç 6-7 yıl.
Gözlemle laboratuvarda özellikleri belirleniyor. Genetiği ile oynanmamış, toplanmış materyallerden seçilen tohumlar ve fideciklerdir. Tohumlarımızı bebek gibi büyüterek çiftçinin kullanımına sunuyoruz."
