Dünyanın en büyük nikel üreticilerinden Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasından sonra ortaya çıkan tedarik endişeleriyle 8 Mart tarihinde rekor kıran nikel fiyatları ton başına 100 bin doları geçmiş ve Londra Metal Borsası'nda (LME) nikel işlemleri askıya alınmıştı.
Borsada geçen hafta yeniden işleme açılan nikel yüzde 8,5 düşüş kaydettikten sonra işlemler "teknik sistem hatası" gerekçesiyle tekrardan askıya alınmış kısa zaman sonra tekrar işlemler başlamıştı.
Uzmanlar, nikel arzına yönelik endişelerin enerji endüstrisini elektrikli araç piyasasını etkileyeceğini batarya teknolojilerinde farklı kaynakların kullanımına geçişle bu sürecin daha kısa vadeli atlatılmasının mümkün olabileceğini söylüyor.
Rystad Energy Enerji Dönüşüm Analisti Alexandra Gerken, artan nikel fiyatlarının elektrik, ısınma ve ulaşım sektörlerinde kullanılan çelik için ham madde olması açısından enerji endüstrisini etkileyeceğini söyledi.
Nikel'in şu anda elektrikli araç bataryasında kullanıldığını, "Bu nedenle batarya takımı ve dolayısıyla da genelde elektrikli araçlarının fiyatı artıyor. Batarya tarafında, orijinal ekipman üreticilerinin geçiş yapabilecekleri daha farklı alternatiflere sahip olması nedeniyle bu etkinin sadece kısa ve orta vadeli süreçte hissedilmesi bekleniyor."
Mevcut durumda lityum demir fosfat batarya (LFP) olarak adlandırılan, nikel ve kobalt kullanılmayan bataryalara bir geçiş başladığını ifade ederek, "Bunlar nikel, manganez ve kobalt ya da lityum nikel kobalt alüminyum oksit bataryalardan çok daha ucuzlar.
Şu anda nikele dayanan bataryalardan hala daha düşük bir enerji yoğunluğuna sahip olsalar da arayı kapatmaya başlıyorlar. Orijinal ekipman üreticisi, düşük menzilli modeller için LFP'ye geçiş yapacaklarını duyurdu."
"Artan nikel fiyatları karşısında enerji endüstrisinde istikrarın sağlanması için batarya açısından LFP gibi nikel miktarının düşük olduğu, hiç olmadığı alternatif teknolojilerin kullanılması uygun olabilir.
Bataryalarda kobalt içeriğinden uzaklaşılması bu gibi piyasa adaptasyonlarının bir örneği. Geçtiğimiz yıllarda kobalt fiyatlarının artmasıyla, endüstri kobaltın yerini nikel ile doldurup enerji yoğunluğunu artırarak alternatif teknolojiler geliştirme konusunda başarılı olmuştu.
Nikel bir çok sektörde kullanıldığı için nikel fiyatlarında yükselişin bir süre daha devam etmesi çok muhtemel. Bununla birlikte, mevcut nikel fiyatları şu anda daha çok piyasa duyarlılığından kaynaklandığı için uzun süre kalıcı olacak gibi görünmüyor."
Talep, 2028 yılında 1,67 milyon ton olacak
Rystad Energy Enerji Metalleri Analisti Susan Zou da küresel nikel madencilik kapasitesinde 2021 yılında yüzde 13 ve küresel nikel üretiminde yüzde 12 paya sahip olan Rusya'ya uygulanan yaptırımların nikel ürünlerinin likiditesini geçici olarak dondurduğunu söyledi.
Nikel piyasasında stokların düştüğünü, "Rusya'ya yaptırımlar öncesinde, LME'de nikel stokları çok hızlı bir düşüş eğilimine geçmişti. Stoklar, önceki haftalarda 70 bin tonun biraz üzerinde seyrederken, geçen yıl aynı dönemde bu miktar 250 bin tonun üzerindeydi."
Paslanmaz çelik üretimi batarya tedarik zinciri için gerekli olduğunu, "Bu sektörler de nikel talebi sırasıyla yüzde 90 ve yüzde 10'unu oluşturuyor. Paslanmaz çelik sektörünün nikel talebinin her yıl yüzde 5, batarya sektörünün çok daha büyük miktarlarda artacağı tahmin ediliyor.
Daha iyi bir senaryoda, elektrikli araçlar ya da batarya depolama sektörünün nikel talebinin 2028 yılında 1,67 milyon tona ulaşması bekleniyor. Söz konusu dönemde küresel nikel madenciliği kapasitesinin 3 milyon ton üzerine yükselmesi bekleniyor."
Nikel enerji dönüşümü için çok önemli
Wood Mackenzie Nikel Piyasaları Araştırma Direktörü Sean Mulshaw ise nikelin elektrik santrali kurulumu ile petrol ve doğal gaz aramada gerekli olan bir çok özellikli alaşımda kullanıldığını söyledi.
Enerji depolama bataryalarında da önemli olduğunu, "Nikel enerji dönüşümü için çok önemli çünkü elektrikli araçların şarj edilebilen bataryaları ve enerji depolamada kilit bir unsur. Bu teknoloji geliştikçe fiyatlar düşüyor daha pahalı, daha fazla maliyet anlamına geliyor."
"Bu ayın başlarında yaşanan ve benzeri görülmemiş artışlardan önce beklentimiz, nikel fiyatlarının kısa vadede artmaya devam etmesi ve 2022 yılı ikinci yarısında düşüşe geçmesiydi.
Bu beklentinin nedeni Kovid-19 sonrası yaşanan güçlü talep toparlanmasının çözülmeye başlaması ve Endonezya'da yeni ve daha çok nikel üretiminin başlamasıydı.
